ΤΟ ΛΑΪΚΟ ΠΙΑΝΟ | WORKSHOP
το πιάνο στα αστικά λαϊκά ιδιώματα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το εγχείρημα του λαϊκού πιάνου είναι χτισμένο επάνω σε δύο βασικούς και γενικότερους πυλώνες της τέχνης: την πράξη και τη θεωρία. Οι δύο φύσεις του, δηλαδή, η καλλιτεχνική και η επιστημονική, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες, καθώς αποκαλύπτουν στοιχεία ιδιαιτέρως χρήσιμα και για τον μουσικό πιανίστα αλλά και για τον επιστήμονα. Το πιάνο είναι παρόν στα λαϊκά πάλκα αλλά και στη δισκογραφία αστικών λαϊκών ειδών εδώ και πολλά χρόνια. Τα ονόματα κάποιων πιανιστών του συγκεκριμένου ρεπερτορίου έχουν συνδεθεί με το όργανο, αφήνοντας πίσω ηχογραφημένο υλικό μεγάλης μουσικής αξίας. Η έρευνα, είτε μουσική (πρακτική) είτε μουσικολογική (θεωρητική) είτε κοινή, μπορεί, κατ’ αρχάς, να αποδείξει τις απεριόριστες δυνατότητες του οργάνου. Αρχικά, στο εργαστήρι παρουσιάζονται τεχνικές καθώς και σημαντικά ιστορικά δεδομένα τα οποία αποδεικνύουν αυτές τις ξεχωριστές πιανιστικές τεχνικές. Διάφορα ανατολίτικα στοιχεία παραμένουν άγνωστα στους πιανίστες. Για παράδειγμα, όροι όπως ταξίμι (αυτοσχεδιασμός σε ανατολίτικους τρόπους), μακάμ (τούρκικοι τρόποι), δρόμος (ελληνικοί τρόποι) και άλλα. Ωστόσο, ο όρος Ανατολή είναι αόριστος, ειδικά στην περίπτωση του ρεμπέτικου. Η λέξη-ρυθμός μπολέρο, λόγου χάρη, έχει ταυτιστεί με τη λέξη οριεντάλ, αν και πρόκειται για έναν λάτιν (αφρο-κουβανέζικο) ρυθμό. Η ανάλυση τέτοιων ζητημάτων ρίχνει φως σε προβληματικά σημεία-κλειδιά. Επιπλέον, εξετάζεται και το εκπαιδευτικό κομμάτι παρουσιάζοντας τρόπους με τους οποίους αυτές οι τεχνικές μπορούν να διδαχθούν. Για παράδειγμα, αυτό που οι μουσικοί ονομάζουν, και το οποίο απαντά σε μεγάλο βαθμό στην παράδοση του ρεμπέτικου, «παίζοντας με το αυτί» (βλ. Lars Lilliestam’s ‘On Playing by Ear’, 1996). Τέλος, αν συνυπολογιστούν και διάφορες νέες εργασιακές εναλλακτικές τις οποίες μπορούν να προσφέρουν διαφορετικές (από τις συνηθισμένες) τεχνικές, μπορεί να γίνει αντιληπτό ότι ο μουσικός συγκρητισμός είναι ένα βιώσιμο και συναρπαστικό πεδίο.
ΜΕΡΟΣ Α΄
Το πρώτο μέρος είναι ένα διαδραστικό σεμινάριο και απευθύνεται, κατ’ αρχήν, σε πιανίστες οι οποίοι επιθυμούν να καταπιαστούν με τεχνικά ζητήματα που αφορούν στο όργανο και τη συμμετοχή του σε αστικά λαϊκά ιδιώματα. Παρόλα αυτά, σημαντικός όγκος των πληροφοριών απευθύνεται σε σπουδαστές μουσικής γενικότερα, αλλά και σε μουσικόφιλους.
ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ – ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ:
-Ιστορική διαδρομή του οργάνου στο αστικό λαϊκό ρεπερτόριο μέσω της δισκογραφίας
-πιανίστες – ορχήστρες – ακουστική – πάλκο
-αισθητικές – προσεγγίσεις ρεπερτορίου – διασκευές
-τεχνικές επιτέλεσης – «μίμηση» οργάνων – ταξίμι
-λαϊκοί δρόμοι – λαϊκοί ρυθμοί
-λαϊκή αρμονία – μουσικός συγκρητισμός (Δύση-Ανατολή)
-μελέτη μέσω ρεπερτορίου
ΜΕΡΟΣ Β΄
Στο δεύτερο μέρος πραγματοποιείται μία συναυλία με τον συνδυασμό πιάνο-φωνή. Περιλαμβάνει αποδόσεις αντιπροσωπευτικών τραγουδιών από το σύνολο του ρεπερτορίου της λαϊκής μουσικής, χρησιμοποιώντας διαφορετικές εκτελεστικές προσεγγίσεις.
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ «ΤΟ ΛΑΪΚΟ ΠΙΑΝΟ» | ΣΥΝΑΥΛΙΑ |
www.ordoulidis.gr | www.eastern-piano.com
ΝΙΚΟΣ ΟΡΔΟΥΛΙΔΗΣ